YAMAHA  FZ 1 - 2006

Wist u dat: In de motortaal "Speed-E-shift" betekent: Voordat Harley-David son zelf uitkwam met een handgekoppelde en voetgeschakelde versie van de zwaarste modellen - dit gebeurde pas na 1955 - ontwikkelde het rijderspubliek, waaronder veel dealers, zelf een technische oplossing voor de door de fabriek genegeerde wens een voetschakeling te ontwerpen. De Speed-E-shift was niet alleen een antwoord op die vraag in de zin dat het een voetschakeling was voor de 1200CC zijklep- en 1000/1200CC kopklep-Harley’s van 1946 (types U, UL, ULH , E, EL en FL ), de zwaarste en meest imposante lijn van die tijd. Er kon bovendien bliksemsnel mee worden doorgeschakeld omdat het eveneens voorzag in een automatische koppelingsbediening. De Speed-E-Shift is een plat mechaniek dat aan de linkerzijde naast de cilinders aan het frame werd bevestigd. Het bestond uit platte ijzeren strips en stangetjes. Het hart werd gevormd door twee notchedplates, platen waaruit een schuine vertanding was gefreesd, die zijdelings in elkaar grepen en deden denken aan een bereklem, waartussen zich het uiteinde van de schakelstang bevond. Onder invloed van trekveren en in het geval van de schuine vertanding ook de zwaartekracht, schoof de schakelstang trapsgewijs een stukje op wanneer het mechanisme werd bediend. Per stand correspondeerde dat met een versnelling. Zodoende werd met een enkele voetbeweging tegelijkertijd ontkoppeld en geschakeld, waardoor het bedieningsgemak van een half-automaat werd bereikt. Met een manette aan het stuur kon in één keer, bij voorkeur voordat volledige stilstand werd bereikt, terug worden geschakeld naar de vrijstand. Het concept en de uiteindelijke realisering van dit mechaniek is even geniaal als beperkt geweest. Wanneer de Speedy niet goed stond afgesteld was het risico van een totale inwendige verwoesting van de overigens zeer solide vierversnellingsbakvan Harley-Davidson, tot en met verbogen frame, niet ondenkbeeldig. De Speed-E-shift werd in 1945-46 op de markt gebracht door een kleinschalig toeleveringsbedrijf van Harleyaccessoires in Californië. Wie nu op zoek gaat naar deze rariteit kan dus het beste zijn geluk gaan proberen aan de westkust van de Verenigde Staten en moet naast de bereidheid minstens duizend gulden neer te tellen over de nodige overredingskracht beschikken om de bezitter afstand te laten doen van zijn speedy